မီဒီယာ ဝဘ္ဆိုဒ္တစ္ခု ေထာင္မယ္ဆုိရင္

E commerce ေခါင္းစဥ္ေအာက္ထဲမွာ တစ္ခုအေနနဲ႔ အၾကံဳးဝင္မွာပါ။ E Media Business, E Community Business ေခါင္းစဥ္ ေအာက္ထဲမွာ အၾကံဳး ဝင္မွာပါ။ ျမန္မာ ျပည္မွာလည္း ကုိယ္တိုင္ ဖန္တီးလို႔ အဘက္ဘက္က ေအာင္ျမင္ေနၾကပါျပီ။

ျမန္မာဘာသာနဲ႔ ေရးသား ထားတဲ့ ဝဘ္ဆိုဒ္ေတြ၊ ဘေလာဂ္ေတြကို စာရင္းစုလိုက္ရင္ ေထာင္ေပါင္းမ်ားစြာ ရွိမယ္ထင္ ပါတယ္။ သုိ႔ေပမယ့္ တကယ္လူသိမ်ားတာကေတာ့ အနည္းစုပါ။ ႏိုင္ငံျခားမွာ ဆုိရင္ Log in အေကာင့္ဝယ္မွ ဝင္ၾကည့္ခြင့္ရွိမယ့္ သတင္းပံုစံမ်ဳိးေတြ လုပ္ပါတယ္။ ဒီေတာ့ Data ေရာင္းတဲ့ Commerce တစ္ခုပံုစံလည္း ေပါက္ပါတယ္။ ကဲ က်ေနာ္တို႔ အက်ယ္တစ္ ဝင့္ ေဆြးေႏြး ရေအာင္။

ဘယ္လို မီဒီယာ အမ်ိဳးအစားလဲ

 
အြန္လိုင္းမီဒီယာေတာ့ မီဒီယာပဲ။ သုိ႔ေပမယ့္ သူက အမ်ိဳးအစား မ်ားစြာ ရွိတယ္။ ျပည္တြင္း၊ ျပည္ပ သတင္းစံု မီဒီယာ၊ နည္းပညာ သီးသန္႔မီဒီယာ၊ ေဖ်ာ္ေျဖေရးမီဒီယာ၊ စီးပြားေရး သတင္း မီဒီယာ၊ ႏိုင္ငံေရး သတင္းမီဒီယာ အစရွိသျဖင့္ အမ်ိဳးအစားခြဲရင္ မကုန္ႏိုင္ပါဘူး။ ဒီေတာ့ ကိုယ္လုပ္ခ်င္တဲ့ မီဒီယာ အမ်ိဳးအစားကို ခြဲခြဲျခားျခား သိဖ႔ို လိုပါတယ္။

ဘယ္လို ဝဘ္ဆိုဒ္လိပ္စာ အမည္ေပးမလဲ

ဒါအေရးအၾကီးဆံုး ထဲက တစ္ခ်က္ပါ။ URL name/ domain name တစ္ခု Unique ျဖစ္ေအာင္ ေရြးခ်ယ္ဖို႔ လိုအပ္ပါတယ္။ ျမန္မာျပည္ အတြက္ပဲ Target ဆုိရင္ ျမန္မာေတြ နားလည္ လြယ္မယ့္ အမည္ေတြ ေပးလို႔ရမယ္ေလ။ ဥပမာ ေရႊကို Golden မသံုးပဲ Shwe လို႔ အစားထိုးသံုး သလုိေပါ့။ ေနာက္ ပိုင္း ႏိုင္ငံတကာ အထိ ထိုးေဖာက္ဖို႔ ရည္ရြယ္တယ္ ဆုိရင္ေတာ့ ႏိုင္ငံတကာ အေနနဲ႔ပါ မွတ္လို႔လြယ္မယ့္ အမည္အမ်ိဳးအစား ေပးဖို႔ လိုပါမယ္။ ဥပမာ cnn.com, bbc.co.uk, nhk, nytimes, cnet အစရွိ သျဖင့္ ႏိုင္ငံတကာက ေအာင္ျမင္ ေနတဲ့ ဝဘ္ဆိုဒ္ေတြကို ၾကည့္လိုက္ရင္ သူတုိ႔ ေပးတဲ့ အမည္ေတြက အင္မတန္ မွတ္ရ လြယ္တာ ေတြ႔ရပါတယ္။

ဘယ္ ဒုိမိန္းသံုးမလဲ

ဒီမွာ Level ထပ္ခြဲရပါေတာ့မယ္။ ေငြရွိသူနဲ႔ ေငြမရွိသူေပါ့။ ေငြမရွိသူအတြက္ အရင္ေျပာပါမယ္။ အားငယ္စရာ မလိုပါဘူး။ ေငြမရွိလဲ ဝဘ္ဆိုဒ္တစ္ခု အလြယ္တကူ လုပ္လို႔ရပါတယ္။ Blogspot နဲ႔ Word Press ကုိသံုးပါ။ ေနာက္မွာ Name တစ္ခုဝယ္ျပီး .com / .net. / .org အစရွိသျဖင့္ ျမန္မာေငြ တစ္ေသာင္း ဝန္းက်င္နဲ႔ ဝယ္ႏိုင္ပါတယ္။ Web Server ကေတာ့ မူရင္းျဖန္႔ခ်ိေပးတဲ့ Google, Word Press တို႔လို ဟာက ေပးတဲ့ Free service ေပါ့။ ေနာက္ပိုင္း ကိုယ္က ေငြရွိလာျပီဆုိမွ အခ်က္အလက္ေတြလည္း Back up လုပ္ခ်င္တယ္။ ေသခ်ာ စနစ္တက် ခြဲခ်င္တယ္။ ကိုယ္တိုင္သိမ္းခ်င္တယ္ဆုိရင္ ေငြေပးရတဲ့ Hosting၊ ဆာဗာမ်ားကို အသုံးျပဳ ႏိုင္ပါတယ္။ ေစ်းအသက္သာ ဆံုး ျမန္မာေငြ ေသာင္းဂဏန္းကေန ခပ္မ်ားမ်ား သိန္းဂဏန္းအထိ အစားစား ရွိပါတယ္။ ဒီအတြက္ ေငြႏိုင္သေလာက္ တစ္ဆင့္ခ်င္း သြားႏိုင္ပါတယ္။

ေငြရွိသူမ်ားအတြက္ကေတာ့ အဆင္ေျပပါတယ္။ ကိုယ္ပိုင္ Web Hosting, Server နဲ႔ Run လို႔ေကာင္းမွာပါ။ ကိုယ္ပိုင္ဆိုေပမယ့္ ကိုယ့္မွာလည္း ရွိခ်င္မွ ရွိမွာေပါ့။ ၾကားမွ တစ္ဆင့္ဝန္ေဆာင္မွုေပးတဲ့ service provider ေတြဆီ ကေန ဝယ္ယူႏိုင္ပါတယ္။ အမ်ားစုကေတာ့ အေနာက္တိုင္း Base Hosing နဲ႔ Server ကိုလွမ္းခ်ိတ္တဲ့ Service provider မ်ားျဖစ္ျပီး Unlimited လား၊ 1GB လား၊ 2GB လား အစရွိသျဖင့္ အမ်ိဳးမ်ိဳးကြဲ ပါေသးတယ္။ လူဦးေရ ဘယ္ႏွစ္ေယာက္ဝင္ၾကည့္ျပီးရင္ Site Down ျဖစ္သြားတယ္ဆုိတာက အစ ကိုယ္ဝယ္တဲ့ ပမာဏ အေပၚ မူတည္ပါတယ္။ ဒါကို မဝယ္ခင္ကတည္း က ေသခ်ာေလ့လာရပါမယ္။ connection stable ျဖစ္လား၊ Security စိတ္ခ်ရလား၊ Back up plan ရွိလား အစရွိသျဖင့္ေပါ့။

ဘယ္ Web Programming Language/ Application သံုးမလဲ

ေငြမရွိသူမ်ား အခမဲ့ရတဲ့ Blog ေတြ၊ word press ေတြသံုးရင္ေတာ့ သူတို႔ေပးတဲ့ simple feature မ်ားနဲ႔ လံုေလာက္ပါတယ္။ သံုးရတာ လြယ္ကူပါတယ္။ ေခါင္းရွုပ္စရာလည္း မရွိေတာ့ဘူး။ အဆင္ေျပ ပါတယ္။ ေငြရွိသူမ်ား ကိုယ္ပိုင္ ဆာဗာ၊ Hosting နဲ႔ လုပ္ျပီဆုိေတာ့ သံုးမယ့္ Language လည္းေရြးျပီေလ။ အဓိကရည္ရြယ္ခ်က္က Front end မွာလွေနဖို႔နဲ႔ Backend က Operator/ User မ်ားအတြက္ သံုးဖု႔ိ လြယ္ကူအဆင္ေျပဖု႔ိ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီေတာ့ ျမန္မာျပည္မွာ အမ်ားစုက Joomla, PHP, .Net, C++ အစရွိသျဖင့္ အသံုးျပဳၾကပါတယ္။ Language က PHP ျဖစ္ေပမယ့္ Web application  ကေတာ့ Joomla ျဖစ္ခ်င္ျဖစ္မယ္။ Word Press ျဖစ္ခ်င္ျဖစ္မယ္။ ေရာခ်င္ေရာထားမယ္။ အစရွိ သျဖင့္ေပါ့။ ေနာက္မွာ သတင္းတင္ေပး၊ ေရးေပးမယ့္သူက Web application မ်ားနဲ႔သာ ထိေတြ႔ရျပီ ဒါကုိ သံုးဖို႔လြယ္ကူေအာင္ အဆင္ေျပေအာင္ Web Developer မ်ားက support လုပ္ေပး မွာ ျဖစ္ပါတယ္။ Language ေရြးရတဲ့ အေၾကာင္းက UI ေၾကာင့္ပါ။ ဥပမာ Joomla က Word Press နဲ႔စာရင္ သံုးရတာ နည္းနည္းပိုရွုပ္တယ္။ ဘာလို႔လဲဆုိ သူက ပုိျပီး Feature စံုလို႔ပါ။ Content ခြဲတာက အစ သူက ပုိစံုလင္ပါတယ္။

Web Design ေရြးမယ္

အဓိကကေတာ့ Template ေပါ့။ ျမင္ရံုနဲ႔ စြဲေဆာင္ေနမယ့္ Template အမ်ိဳးအစားေပါ့။ သတင္းမီဒီယာ ေတြ သံုးတဲ့ template က သူ႔လိုင္းနဲ႔ သူရွိပါတယ္။  အေရာင္လည္း ေရြးရအံုးမယ္။ CNN ဆုိရင္ အနီေရာင္ ေျပးျမင္မိပါတယ္။ New York Time ဆုိရင္ အျဖဴေရာင္ ကို ျမင္ပါတယ္။ ဒီလိုေပါ့ မီဒီယာ တစ္ခုတိုင္း မွာ ေတြးၾကည့္ လိုက္တာနဲ႔ ျမင္ေနရမယ့္ အေရာင္က ရွိကိုရွိရပါမယ္။ ဒါကလည္း အေရးၾကီးပါတယ္။ စတိုင္ေတြ၊ ပံုစံေတြသာ ေျပာင္းသြားမယ္ အမည္နဲ႔ အေရာင္က က တစ္သီးတစ္သန္႔ ရွိေနရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ Web Design ကိုယ္တိုင္ သီးသန္႔ဆြဲျပီး သံုးတာမ်ိဳး ျမန္မာျပည္မွာ နည္းပါတယ္။ အမ်ားစုက အလကားရတဲ့ Template ကို ယူသံုးျပီး လိုသလို Edit လုပ္ၾကတာပါ။ သုိ႔ေပမယ့္ အခ်ိဳ ႔လည္း အပင္ပန္းခံျပီး ကိုယ္ပိုင္ ပံုစံျဖစ္ေအာင္ ဖန္တီးပါတယ္။ ဒါကလည္း ပံုေသ ျဖစ္မေနရပါဘူး။ ၆ လဆုိလည္း ၆ လ၊ တစ္ႏွစ္ဆုိလည္း တစ္ႏွစ္ အခ်ိန္နဲ႔ ေခတ္ အလုိက္ ေျပာင္းလဲမွု ရွိေနရ ပါမယ္။

ဘာသာစကား/ Font ေရြးမယ္

ျမန္မာအတြက္ရည္ရြယ္ေတာ့ ျမန္မာစာေပ့ါ။ ျမန္မာစာမွာေတာင္ ဘယ္ Font သံုးမလဲဆုိတာ စဥ္းစားစရာ ျဖစ္သြားပါျပီ။ အၾကမ္းဖ်ဥ္းကေတာ့ ယူနီကုဒ္ နဲ႔ ေဇာ္ဂ်ီေပါ့။ ယူနီကုဒ္ မိသားစု ထဲက Font ေတြကုိလည္း သံုးသလို၊ ေဇာ္ဂ်ီ ကုိလည္း သံုးၾကပါတယ္။ အမ်ားစု အသံုးျပဳ ေနၾကတာကေတာ့ ေဇာ္ဂ်ီပါ။ သုိ႔ေပမယ့္ ယူနီကုဒ္ကိုလည္း သံုးေနၾကပါျပီ။ ကမၻာက အသိ အမွတ္ျပဳတာက ယူနီကုဒ္ပါတဲ့။ ဒီေတာ့ ယူနီကုဒ္လုပ္ျပီး တင္ေတာ့ Windows 7 အထိ အသံုးျပဳလ်က္ ရွိဆဲလူက ယူနီကုဒ္သာ မသြင္းရင္ သူဖတ္လို႔ရစရာ အေၾကာင္း မရွိပါဘူး။ ဒါေၾကာင့္ ယေန႔အထိ ဒီအတြက္ ေရြး စရာ ျဖစ္ေန ဆဲ ျဖစ္ပါတယ္။ အခ်ိဳ ႔ကေတာ့ ေခါင္းအစား မခံေတာ့ပါဘူး။ နည္းပညာ အသံုးျပဳလု႔ိ font ေတြကို Embeded လုပ္လိုက္ ပါတယ္။ ကြန္ျပဴတာထဲမွာ font ရွိရွိ မရွိရွိ ဖတ္လို႔ ရေအာင္ လုပ္တာ ျဖစ္ျပီး အားနည္း ခ်က္ကေတာ့ Loading time ၾကာျမင့္ျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။ ျမန္မာျပည္လုိ အင္တာနက္ လိုင္းေႏွးတဲ့ေနရာမွာ ယင္းက အခက္အခဲ တစ္ခု ျဖစ္ပါ တယ္။ ေနာက္တစ္ နည္း ေျဖရွင္းမွု ကေတာ့ Font ႏွစ္မ်ိဳးစလံုး အသံုးျပဳျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါက ပုိေတာင္ အဆင္ေျပ ပါတယ္။ ကိုယ္ၾကိဳက္ရာ font ကိုလိုသလို user ကေရြးခ်ယ္ျပီး ဖတ္ရံုပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီအတြက္လည္း Web developer မ်ားက တာဝန္ယူေပးရမွာပါ။ 

Update တင္မယ္

ဝဘ္ဆိုဒ္တစ္ခု အေရးအၾကီးဆံုး အခ်က္က Update ပါပဲ။ ျမန္မာျပည္မွာ အြန္လိုင္းမီဒီယာ တစ္ခုျပီး တစ္ခု ေပၚလိုက္ ေပ်ာက္လိုက္ျဖစ္ရတဲ့ အေၾကာင္းအရင္းက Update ဆက္တိုက္ မတင္ႏိုင္မွုပါ။ ေကာက္ရိုးမီးလိုပဲ ယေန႔ ေပၚျပီး ေနာက္လေလာက္ဝင္ၾကည့့္လိုက္ရင္ ဒီတိုင္း ေသေနတဲ့ ဝဘ္ဆိုဒ္ေတြ အမ်ားၾကီးပါ။ ဒီေတာ့ User Traffic လည္းမတက္၊ မီဒီယာ ကလည္း ဒီတိုင္း ဆက္ျပီးေတာ့ ေသေနပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ Update တင္ေပးမွုကလည္း အေရးၾကီး ပါတယ္။ Update မွာ သတင္းျဖစ္ ခ်င္ျဖစ္မယ္။ ဓာတ္ပံုျဖစ္ ခ်င္ျဖစ္မယ္။ ဗီဒီယုိလည္း ျဖစ္ခ်င္ျဖစ္မယ္။ အစရွိသျဖင့္ အမ်ိဳးမ်ဳိး ကြဲႏိုင္ပါတယ္။

စီးပြားရွာမယ္

ဒီတစ္ခ်က္ မလုပ္ႏိုင္တာေၾကာင့္ပဲ ျမန္မာျပည္မွာ Blog ေတြ၊ ဆုိဒ္ေတြ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား ေကာက္ရိုးမီးလို ခဏပဲ ေတာက္ခဲ့ၾက တာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ စီးပြားရွာဖို႔က စဥ္းစားရ ေတာ့မယ္။ လက္ရွိ အေနအထားရ ခက္ခဲေနပါေသးတယ္။ သို႔ေပမယ့္ ျဖစ္ေအာင္ေတာ့ လုပ္ရမွာ ကိုယ့္တာဝန္ ျဖစ္ပါတယ္။ Banner ရွာမယ္။ Banner ေၾကာ္ျငာေလးေတြ ေလးေထာင့္ တစ္ကြက္ ဘယ္ေလာက္နဲ႔ ေရာင္းတာမ်ိဳးပါ။ ျမန္မာျပည္မွာ ေသာင္းဂဏန္းပဲ ေပါက္ေစ်းရွိပါတယ္။ Blog ေတြဖန္တီးသူမ်ားကေတာ့ Banner ကိုယ္တိုင္ မရွာေတာ့ ဘူး။ ျပည္တြင္းက Advertising Agent ေတြက တစ္ဆင့္သြားျပီး ေၾကာ္ျငာ တာမ်ိဳးေပါ့။ ရတဲ့ေငြ ကေတာ့ နည္းေနပါတယ္။ Google Ads က ျမန္မာျပည္ မွာ မရေသးပါဘူး။ User Traffic Datagram ကိုၾကည့္ျပီး ေၾကာ္ျငာခ တစ္ျဖည္းျဖည္း ဆပြား တတ္တဲ့ ဝန္ေဆာင္မွုေပါ့။ ဒါေၾကာင့္ ႏိုင္ငံတကာမွာ ဝဘ္ဆိုဒ္ေတြ၊ ဘေလာဂ္ေတြ အသက္ ဆက္ေနႏိုင္တာ ျဖစ္ပါတယ္။ ျမန္မာျပည္က Ban ထားတဲ့အထဲမွာ ပါေနဆဲ ျဖစ္တဲ့အတြက္ Google Ads က အေကာင့္ေတာင္ ဖြင့္လို႔မရပါဘူး။ အျခားေသာ Ads Server ေပးတဲ့ ႏိုင္ငံ တကာ အဖြဲ႔အစည္းေတြလည္း ရွိပါေသးတယ္။ သုိ႔ေပမယ့္ ေနာက္ေတာ့ ရလာ မွာပါ။ လက္ရွိ ကေတာ့ ျဖစ္ႏိုင္တဲ့ နည္းလမ္းနဲ႔ စီးပြားရွာထားျပီး Global Ads Agent ေတြကို ေစာင့္ေမွ်ာ္ ႏိုင္ပါတယ္။

အႏွစ္ခ်ဳပ္

အမွန္ေတာ့ မီဒီယာဝဘ္ဆိုဒ္ တစ္ခုလုပ္ဖို႔ အတြက္ ေျပာစရာ အခ်က္ေတြက အမ်ားၾကီးပါ။ Privacy Policy, Copy right, Security, Online Marketing, Logo, Title, Slogan, Traffic တက္ရန္ ၾကိဳးပမ္းျခင္း၊ Site တြင္ forum ကဲ့သုိ႔ တြဲဆက္၍ Community ဖြင့္ေပးျခင္း၊ Meida ႏွင့္တြဲဆက္ အျခား E business ေပါင္းစပ္လာျခင္း၊ User Log in အေကာင့္ အခမဲ့မွ ဝင္ေၾကး သတ္မွတ္ျခင္း၊ Facebook ကဲ့သုိ႔ social network မ်ားျဖင့္ တြဲဆက္ျခင္း အစရွိသျဖင့္ ေျပာမကုန္ေအာင္ မ်ားျပားတဲ့ ေခါင္းစဥ္ေတြ ရွိပါတယ္။ သုိ႔ေပမယ့္ အထက္ပါအခ်က္မ်ားကို သိျပီဆုိရင္ေတာ့ စလို႔ရပါျပီ။ ေနာက္ေတာ့မွ လုပ္ရင္းနဲ႔ ေလ့လာသြားလို႔အဆင္ေျပပါတယ္။ တစ္ေယာက္တည္း လုပ္ႏိုင္လည္းလုပ္ပါ။ အဖြဲ႔လိုက္လိုက္ဖို႔ ေငြအရင္း အႏွီးရွိတယ္ဆုိလည္း လုပ္ပါ။ အဓိက ကေတာ့ ကိုယ့္ခံယူခ်က္နဲ႔ပဲ ဆိုင္တာပါ။ အြန္လိုင္း မီဒီယာ ဆုိဒ္တစ္ခု ေထာင္ဖို႔ အတြက္ အခက္အခဲ ျဖစ္ေနတယ္။ သုိ႔မဟုတ္ အၾကံဥာဏ္ လိုခ်င္တယ္ ဆုိရင္ Techspace Journal Facebook Page သုိ႔မဟုတ္aungkhamkyaw@gmail.com ကို ဆက္သြယ္လို႔ ေမးျမန္းႏိုင္ပါတယ္။ တိုင္းျပည္အတြက္ လိုအပ္ေနတဲ့ က႑မ်ိဳး ကိုယ္က်ိဳး မဖက္ပဲ တတ္ႏိုင္သေလာက္ ကူညီ အၾကံေပးပါ့မယ္။ အြန္လိုင္း မီဒီယာ ေကာင္းမ်ား ဖန္တီး ႏိုင္ၾကပါေစ။

ေအာင္ခမ္း (TSJ team)

Techspace Journal

                                         ၿမ၀တီ သတင္း မွ ကူးယူေဖၚၿပသည္...........